Dierenwelzijn

GoedGehouden verzamelt boeren die voldoen aan hoge eisen op het gebied van dierenwelzijn. Maar dan komt de vraag, wat is dierenwelzijn precies? En is er überhaupt sprake van dierenwelzijn als je het leven van een gezond dier vroegtijdig beëindigt? Hoe meet je het welzijn van een dier en hoe controleer je dit?

Wetgeving

Eigenlijk is de Nederlandse wetgeving op het gebied van dierenwelzijn heel duidelijk, dieren dienen gevrijwaard te zijn van dorst, honger, onjuist voedsel, fysiek en fysiologisch ongerief, pijn, verwondingen en ziektes, angst en chronische stress en tot slot, beperkingen van hun natuurlijke gedrag. Echter, er is één zin toegevoegd aan artikel 1.3 van de Wet Dieren die dit allemaal overboord gooit wanneer het komt op het naleven van deze wetgeving voor dieren binnen de commerciële veehouderij, namelijk; ‘voor zover redelijkerwijs kan worden verlangt’. En daar beroept de intensieve veehouderij zich op, van hen kan dat niet redelijkerwijs worden verlangt. Het is volgens hen onmogelijk om deze wet uit te voeren. En dat klopt misschien ook wel, de huidige veehouderij zou totaal op de schop moeten. Wie gaat dat betalen? Tot nu toe komen wetgevers en boeren er nog niet uit, de tussenweg ligt momenteel op tafel in de vorm van een convenant.

De wet Dieren

De wet dieren is een gesprek dat al 28 jaar duurt. De Wet Dieren is best helder, maar helaas koos het (demissionair) kabinet Rutte IV ervoor om de Wet Dieren niet uit te voeren maar te vervangen door Convenant Dierwaardige Veehouderij. Caring Farmers vroeg de overheid om vooral (dier)wetenschappers aan tafel te zetten en geen gangbare boeren, aangezien die een tegengesteld belang hebben. En als er dan toch boeren aan tafel zitten, dan ook de boeren die al heel dierwaardig werken en over nuttige kennis beschikken. 

Helaas, wij werden maar deels gehoord. Caring Farmers nam van oktober 2022 t/m het voorjaar van 2024 zitting aan de Hoofdtafel samen met CBL, LNV, Dierenbescherming, LTO Nederland, POV (varkens), DZK (melkvee), Avined/PVE (pluimvee) en de kalversector. Het proces wordt – op aanvraag van Caring Farmers – ondersteund door een groep van acht wetenschappers. Wij schreven hiervoor ook het Koplopersplan Dierwaardige Veehouderij om de Wet Dieren uit te voeren. De koplopers onder de boeren zijn hierin een belangrijk voorbeeld. 

Ondertussen zijn er boeren die wel ruimschoots voldoen aan de Wet Dieren, waarin het dier-eigen gedrag wordt gewaarborgt. Dat zijn de boeren die wij tonen op deze website.

GoedGehouden baseert zich in eerste instantie op deze bestaande wetgeving, voldoet de boer daar aan? Dan is de kans groot dat ze ook voldoen aan de voorwaarden van GoedGehouden.  

Echter, zo gemakkelijk maken wij ons er niet vanaf, er bestaan bijvoorbeeld gradaties in het bieden van ‘het juiste voedsel’ of ‘de mogelijkheid op natuurlijk gedrag’. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de behoeftes van de dieren binnen de veehouderij, die onderzoeken volgen wij op de voet. Wij laten ons adviseren door deskundigen en organisaties die zich bezig houden met dierenwelzijn.

De criteria

Samen met deskundigen hebben wij een aantal vaste criteria opgesteld waaraan een GoedGehouden veehouder minimaal dient te voldoen, daarnaast hebben we nog een groot aantal punten die de veehouder zelf kan toelichten. Een paar vaste criteria zijn bijvoorbeeld dat de varkens (in dit geval even varkens) niet gecoupeerd worden, de zeug niet in een kraamkooi wordt gehouden en alle varkens een natuurlijke en ruime buitenplaats hebben. Maar we zijn ook benieuwd naar het dieet van de dieren; is dat gevarieerd, is er verrijking, etc.

Omtrent de slacht hanteren we ook een paar vaste criteria, dit is onder anderen waar GoedGehouden zich onderscheidt van dierlijke producten met het Driesterren Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming. Al leeft een dier nog zo natuurlijk, als het leven op een buitensporige en stressvolle manier is beëindigt, dan voldoet het niet aan de criteria van GoedGehouden.

Over de vraag of diervriendelijk vlees überhaupt bestaat kunnen wij kort zijn, nee, je beëindigt het leven van een gezond dier vroegtijdig. Dat is niet diervriendelijk. Maar wij denken dat het wel mogelijk is om rekening te houden met pijn en stres en deze waar mogelijk te reduceren. 

Dat het, ondanks de juiste bedoelingen, toch gepaard kan gaan met angst en stres is nooit uitgesloten. Toch zijn er abattoirs die het welzijn van de dieren centraal stellen. Ze hebben bijvoorbeeld geen slacht quota, er is dus geen tijdsdruk, er werken professioneel opgeleiden mensen in kleine teams en de wachthokken zijn ruim en voorzien van stro. GoedGehouden verwacht van de veehouder dat ze hun dieren zelf brengen en dat de afstand tot het abattoir minder dan 75 minuten bedraagt. GoedGehouden doet haar best om alle abattoirs waar de boeren slachten, zelf te bezoeken.

De vragenlijsten, en daarmee dus de criteria waaraan de GoedGehouden boeren voldoen zijn hier te vinden.